تهران-مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: تداوم چالش فعلی تامین خوراک سبب می‌شود تا ظرفیت خالی این صنعت به ۳۰ میلیون متر مکعب برسد.
خوشه نیوز ، حسن عباس زاده عصر شنبه در مراسم یازدهمین دوره جایزه تعالی صنعت پتروشیمی افزود: تامین خوراک پتروشیمی چالش بزرگ این صنعت است.
صنعت پتروشیمی به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشورهای دارای منابع هیدروکربنی، همواره با چالشهایی نظیر کمبود خوراک اولیه و ظرفیت خالی واحدهای تولیدی روبه رو است.برای بررسی علل کمبود خوراک، پیامدهای اقتصادی ناشی از ظرفیتهای بلااستفاده، و ارائه راه کارهای عملیاتی برای بهبود وضعیت کنونی میپردازیم. راه حل های پیشنهادی شامل تنوع بخشی به منابع خوراک، بهینه سازی زنجیره تامین، فناوریهای نوین، و اصلاح سیاستهای کلان است.
صنعت پتروشیمی با تبدیل مواد اولیه نظیر گاز طبیعی، نفتا، و اتان به محصولات باارزشی مانند پلیمرها، کودهای شیمیایی، و مواد پایه صنعتی، سهم چشمگیری در ایجاد اشتغال، صادرات، و رشد اقتصادی دارد. با این حال، مشکل تامین خوراک پایدار به ویژه در کشورهایی با زیرساختهای محدود، سبب شده است بسیاری از واحدهای پتروشیمی نتوانند از حداکثر ظرفیت اسمی خود استفاده کنند. این مسئله نه تنها سودآوری شرکتها را کاهش میدهد، بلکه فرصتهای صادراتی و رقابت پذیری جهانی را نیز تضعیف میکند.
علل اصلی کمبود خوراک در صنعت پتروشیمی
۱. وابستگی به منابع محدود: تمرکز بیش ازحد بر خوراکهایی مانند اتان و گاز طبیعی که به طور مستقیم از میادین نفتی/گازی تامین می شوند.
– کمبود سرمایه گذاری در اکتشاف و استخراج منابع جدید.
۲. مشکلات زیرساختی: نبود شبکه های خط لوله کارآمد برای انتقال خوراک به واحدهای تولیدی.
– فرسودگی تأسیسات موجود و تلفات انرژی.
۳. چالشهای سیاستگذاری: اولویت دادن به صادرات خام مواد اولیه (مانند گاز طبیعی) به جای مصرف داخلی در صنایع پایین دستی.
– نوسانات قیمتی و عدم اطمینان در تخصیص خوراک به واحدها.
۴. تحریمها و محدودیتهای بین المللی:مشکل در واردات کاتالیستها، تجهیزات، و فناوریهای موردنیاز برای فرآوری خوراکهای جایگزین.
راهکارهای کلیدی برای رفع مشکل تامین خوراک
۱. تنوع بخشی به سبد خوراک – استفاده از خوراکهای جایگزین مانند پسماندهای پتروشیمی (شکست حرارتی پلاستیکها)، بیومس (مواد آلی تجدیدپذیر)، و میعانات گازی (کندانساته).
– توسعه پروژه های تبدیل گاز به مایع (GTL) و مایع سازی گاز طبیعی (LNG) برای کاهش وابستگی به خطوط لوله.
۲. بهینه سازی زنجیره تامین : ایجاد هابهای منطقهای خوراک برای توزیع کارآمد مواد اولیه بین واحدهای تولیدی.
– استفاده از سیستمهای هوشمند مانیتورینگ (IoT) برای کاهش تلفات و پیشبینی تقاضا.
۳. فناوریهای نوین و بازیافت : سرمایه گذاری در فناوریهای کراکینگ پیشرفته (Advanced Cracking) برای افزایش بازدهی فرآوری خوراک.
– توسعه واحدهای شیمی سبز (Green Chemistry) با مصرف آب و انرژی کمتر.
۴. اصلاح سیاستهای کلان : تدوین قوانین شفاف برای اولویت دادن به تامین خوراک داخلی بر صادرات مواد خام.
ایجاد صندوقهای تضمین خوراک به منظور حمایت از واحدهای تولیدی در شرایط تحریم یا نوسانات بازار.
۵. همکاریهای بین المللی: جذب سرمایه گذاری خارجی در پروژه های اکتشاف و استخراج منابع جدید.
– مشارکت در پروژه های مشترک با کشورهای همسایه برای ساخت خطوط لوله بین مرزی.
معاون وزیر نفت افزود : اکنون ۲۳ میلیون تن ظرفیت خالی در صنعت پتروشیمی به دلیل کمبود خوراک داریم .
وی خاطرنشان کرد: مقرر است تا پایان برنامه هفتم پیشرفت ظرفیت پتروشیمی به ۱۳۱ میلیون تن برسد که اگر چالش کمبود خوراک تداوم یابد ظرفیت خالی این صنعت به ۳۰ میلیون تن خواهد رسید و ضروری است برای آن فکر کرد.
عباس زاده گفت: در حال حاضر ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی در ایران به ۹۸ میلیون تن رسیده و ما در آستانه ورود به باشگاه ۱۰۰ میلیون تنی قرار داریم.
وی ادامه داد: در دو سه ماه آینده در آستانه ورود به باشگاه تولید کنندگان ۱۰۰ میلیون تنی محصولات پتروشیمی قرار می‌گیریم و در آن موقع جشن رکورد ۱۰۰ میلیون تنی را برپا خواهیم کرد.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی تعالی در صنعت پتروشیمی را یک مسیر دانست و ادامه داد: مسیر ما در این صنعت رشد و تعالی است.
تجربه ایران در صنعت پتروشیمی : ایران با دارا بودن دومین ذخایر گاز طبیعی جهان، پتانسیل بالایی برای تبدیل شدن به قطب پتروشیمی منطقه دارد. با این حال، تحریمها و مشکلات زیرساختی سبب شده است بخشی از ظرفیت واحدهایی مانند پتروشیمی جم، فناوران، و پردیس بدون استفاده بماند. راه کارهای اجراشده در سالهای اخیر شامل: – احداث مجتمعهای جدید در نزدیکی میادین گازی (مانند پارس جنوبی). توسعه پروژه های پالایشگاه های گازی برای استحصال اتان. تمرکز بر تولید محصولات باارزش افزوده بالا (مثل پلیاتیلن گرید پزشکی) برای جبران کمبود خوراک.
عباس زاده بر استفاده از هوش مصنوعی در مسیر تعالی تاکید کرد و گفت: هوش مصنوعی برای توسعه این صنعت باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
وی صنعت پتروشیمی را صنعتی دانست که از تعاملات سیاسی جهانی بیشترین تاثیر را می گیرد و گفت: مدیران این صنعت باید کسب و کار خود را بشناسند و برای هر رویدادی آمادگی کامل داشته و بتوانند به موقع اقدام کنند.
معاون وزیر نفت ادامه داد: صنعت پتروشیمی باید به خوبی از نظام های نوین مدیریتی بهره گیرد تا بتواند چالش ها را پشت سربگذارد.
حل مشکل تامین خوراک و بهره برداری از ظرفیت خالی در صنعت پتروشیمی نیازمند برنامه ریزی بلندمدت، سرمایه گذاری در فناوری، و هماهنگی بین بخشهای دولتی و خصوصی است. با اجرای راهکارهایی مانند تنوع بخشی به منابع خوراک، بهینه سازی زنجیره تامین، و اصلاح سیاستهای کلان، میتوان نهایت ظرفیتهای بلااستفاده را فعال کرد، بلکه جایگاه رقابتی این صنعت را در بازارهای جهانی ارتقا داد.
برای مشاهده اخبار صنعت ومعدن روی لینک کلیک فرمایید . همچنین برای اطلاع از اخرین خبرهای صنایع غذایی ومواد اولیه