با بهکارگیری سامانههای هوشمند نظارتی میتوان بسیاری از نواقص را برطرف کرد و تخلف و فساد را به موقع کشف کرد؛ در طول دولت سیزدهم با هدف شفافیت در برنامهریزی و هوشمندسازی نظام برنامهریزی کشوری، قدمی با محوریت سازمان برنامه و بودجه برداشته است.
به نقل از خوشه نیوز، محمد شیدایی، پژوهشگر دفتر مطالعات راهبردی رونق تولید در یادداشتی نوشت: در حال حاضر تعداد ۳۷ دستگاه نظارتی در کشور فعالیت میکند و نظارت در سازمانهای عالی نظارتی ازجمله دیوان محاسبات و سازمان بازرسی عمدتاً با روشها و رویکردهای سنتی اجرا می شود. در رویکرد سنتی که متکی به افراد است نظارت، سرعت لازم را ندارد و نقش پیشگیرانه آن ضعیف است. در واقع بسیاری از تخلفات زمانی کشف میشود که هزینههای زیادی به کشور تحمیل شده و امکان جبران بخش زیادی از آنها وجود ندارد؛ اما با رویکردهای نوین نظارت ازجمله هوشمندسازی بخشی از فرایندهای نظارت و استفاده از ظرفیتهای فناوری اطلاعات، میتوان بخش زیادی از این نواقص را برطرف کرد و با پیشگیری و کشف بهموقع فساد و تخلف، از هزینههای ناشی از آنها برای کشور کاست.
بررسی عملکرد گذشته و تبیین وضع موجود
عمده نظارت سازمانهای نظارتی بر دستگاههای اجرایی به واسطه افراد ناظر مستقر در دستگاههای اجرایی با عناوین حسابرس و بازرس صورت میگیرد. اما این روش نقاط ضعف و محدودیتهایی دارد از جمله: سرعت پایین رسیدگی، پیشگیرانه نبودن بخش مهمی از نظارتها، عملکرد جزیرهای واحدهای نظارتی، ارائه اطلاعات ناقص و گمراه کننده توسط دستگاه اجرایی، عدم کشف یا کشف دیرهنگام بسیاری از تخلفها، وابستگی زیاد نتایج نظارت به توانمندی فردی ناظر و … .